Nieuwe keuken? Moet ik mijn elektrische installatie aanpassen?
Moet de bestaande groepenkast vervangen of aangepast worden?
Heb je kortgeleden een nieuwe keuken gekocht, of ben je van plan een nieuwe keuken te gaan kopen? Dan wil je natuurlijk vooral bezig zijn met de nieuwe indeling van de keukenkastjes, de kleurstelling en het nieuwe moderne aanrechtblad. Misschien wel met extra keukenapparatuur waaronder een nieuwe combimagnetron, een oven, een vaatwasser en een quooker een nieuwe gas- of inductiekookplaat. Veel mensen die een nieuwe keuken kopen beseffen vaak niet dat meestal ook de elektrische installatie in de keuken (en in de groepenkast) aangepast moet worden. Het aanpassen of vervangen van de bestaande groepenkast en de elektrische installatie in de keuken neemt niet elke keukenleverancier mee in de aangeboden offerte. Wanneer is het nodig om aanpassingen in de elektrische installatie te doen?
Om te weten of er in de keuken en in de meterkast aanpassingen aan de bestaande elektrische installatie nodig zijn, is het vooral belangrijk om goed te kijken naar het vermogen van alle elektrische keukenapparaten in je nieuwe keuken. Nieuwe keukens worden vaak van nieuwe of aanvullende apparatuur voorzien die je in de oude keuken waarschijnlijk nog niet had. Denk hierbij aan zaken zoals een quooker, een luxe oven, (combi)magnetron, vaatwasser en/of een inductiekookplaat.
Tip 1: Sluit een apparaat vanaf 2000 Watt aan op een aparte groep in de groepenkast
Apparaten met een elektrisch aansluitvermogen vanaf 2000 Watt dien je bij voorkeur op een aparte groep in de groepenkast aan te sluiten. Een groep in de groepenkast kan een vermogen van maximaal 3680 Watt leveren (16 Ampère bij 230 Volt), voordat de smeltzekering (een oude stop) of een moderne installatieautomaat de stroom automatisch onderbreekt. In de gebruiksaanwijzing of op het typeplaatje van het apparaat kun je meestal terugvinden hoeveel energie het apparaat maximaal verbruikt. Voorbeelden van keukenapparaten die een aparte eindgroep nodig hebben in de groepenkast zijn o.a. een: inductiekookplaat; vaatwasser; combimagnetron; oven; quooker; close-in boiler en bij voorkeur ook de stopcontacten boven het werkblad.
Aanpassingen in de meterkast voor elektrisch koken: van het gas af?
Het vermogen van de meeste keukenapparateur in de keuken blijft onder de 3680 Watt. Alleen bij elektrische kookplaten is dat vaak een ander verhaal. Een keramische of een inductiekookplaat met drie of vier kookzones verbruikt al snel 5000 tot 7400 Watt. Een elektrische kookplaat kun je dan niet aansluiten op een normale (enkele) groep of stopcontact. Wanneer je dat wel doet, slaan bij het koken al snel stoppen door in de meterkast. Gelukkig los je dit probleem eenvoudig op door te kiezen voor een Perilex-aansluiting in de keuken. In de meeste huishoudens (met een 1-fase hoofdaansluiting) gebeurt dat door in de groepenkast een speciale fornuisgroep te plaatsen. Kookte je in je oude keuken nog op aardgas en ga je in je nieuwe keuken elektrisch koken? Dan heb je in je groepenkast een extra fornuisgroep of een 3-fase kookgroep nodig. Op die manier kan je eenvoudig ‘van het gas’ af en geniet je van alle praktische en milieuvoordelen van het elektrisch koken.
Een kookgroep in de meterkast verdubbelt het beschikbare vermogen
Een fornuisgroep bundelt twee losse groepen (installatieautomaten), waardoor je apparatuur met een vermogen tot 7360 Watt probleemloos aansluit. Je hebt dan een 2 x 1-fase fornuisgroep. Voor de meeste elektrische kookplaten is dit voldoende. Vanuit de meterkast lopen er dan 5 installatiedraden, in plaats van 3. Deze installatiedraden sluit je vervolgens aan op een perilex stopcontact in de keuken.
Kortom, kookte je in je oude keuken al elektrisch? Dan is de kans groot dat er al een perilex aansluiting aanwezig is. Stap je over van gas naar elektrisch koken? Dan is het heel waarschijnlijk dat je de groepenkast moet gaan uitbreiden met een fornuisgroep, en dat er ook extra bekabeling naar de keuken aangelegd moet worden naar een nieuw te plaatsen perilex stopcontact. Laat deze werkzaamheden bij voorkeur altijd door een gecertificeerd en ervaren elektricien uitvoeren.
Controleer: heb ik wel de goede aansluiting voor een inductiekookplaat?
Als je in je nieuwe keuken voor een inductiekookplaat kiest, is het belangrijk dat je hiervoor de juiste aansluiting in je meterkast en keuken hebt. In de keuken herken je de aanwezigheid van een kookgroep aan een perilex stopcontact. Er bestaan ook elektrische kookplaten die op een gewoon stopcontact aangesloten kunnen worden. Deze elektrische kookplaten hebben dan een maximaal aansluitvernogen tot 3680 Watt. Bij dit type inductiekookplaten kunnen er maar twee van de vier kookzones gelijktijdig worden aangezet. Voor het aansluiten van een inductiekookplaat met een vermogen hoger dan 3680 Watt is namelijk een andere stekker en stopcontact nodig. Je herkent ze eenvoudig aan het aantal polen. Een normaal stopcontact heeft 2 polen, terwijl een perilex stekker en het perilex stopcontact er 5 heeft. Is er een perilex stopcontact in de keuken aanwezig? dan moet je ook weten of je de inductiekookplaat op 2 keer 1-fase of op een 3-fase kookgroep aansluit. De eenvoudigste manier om dat te weten te komen, is te kijken naar je hoofdaansluiting.
Hoe zie je het verschil tussen een 1-fase en 3-fase hoofdaansluiting?
Het verschil tussen een 1-fase en een 3-fase hoofdaansluiting zie je het makkelijkst door naar je meterkast te gaan. Een 1-fase groepenkast zijn te herkennen aan de aanwezigheid van een 2-polige hoofdschakelaar. Ook de aardlekschakelaars of installatieautomaten zijn 2-polig (2P) en 2 modules breed. De meest eenvoudige manier om te zien of je een 1-fase groepenkast hebt, is door te kijken naar je energiemeter. Staat er 220/230V op? Dan heb je een 1-fase groepenkast.
Een 3-fase groepenkast herken je ook eenvoudig aan de hoofdschakelaar, die dubbel zo breed is uitgevoerd. Deze neemt namelijk 4 modules in beslag. Ook de aanwezigheid van een 3-fase hoofdaansluiting herken je verder eenvoudig door naar de kWh-meter te kijken. Je hebt een 3-fase hoofdaansluiting wanneer er 3 x 220/230V of 380/400V op de kWh-meter staat vermeld. Weet je het niet zeker? Kijk dan hoeveel draden er uit de onderkant van de groepenkast komen. Als er 4 draden uit komen, dan heb je een 3-fase groepenkast, zijn het er 2, dan heb je een 1-fase groepenkast. Neem bij twijfel contact op met een installateur, je energieleverancier of netbeheerder.
Moet ik mijn hoofdaansluiting voor de nieuwe keuken aanpassen? (van 1-fase naar een 3-fase aansluiting)
Heeft je elektrische kookplaat een aansluitvermogen vanaf 7400 t/m 11.400 Watt? Dan heb je aan een 1-fase hoofdaansluiting niet genoeg. Dit kan namelijk alleen met een 3-fase kookgroep, ook wel 3-fase krachtgroep of een 3-fase aardlekautomaat genoemd. In dat geval moet je van een 1-fase hoofdaansluiting overstappen naar een 3-fase hoofdaansluiting.
In de praktijk hebben de meeste inductiekookplaten overigens een vermogen tot 7400 Watt en sluit je deze eenvoudig op een 2x 1-fase fornuisgroep (2P+2N) aan. Overstappen naar een 3-fase hoofdaansluiting is dan dus niet nodig. Voor het door de netbeheerder laten aanpassen van een 1-fase naar een 3-fase hoofdaansluiting zijn namelijk wel eenmalige extra kosten verbonden, omdat er een 3-fase kWh-meter geplaatst moet worden. Overweeg daarom goed of het extra vermogen van je nieuwe elektrische kookplaat je dat waard is. Beschik je al over een 3-fase hoofdaansluiting (krachtstroom)? Koop dan bij voorkeur een 3-fase elektrische kookplaat om van het maximale vermogen te kunnen profiteren. Over het aansluiten van een inductiekookplaat op een 1-fase of een 3-fase perilex aansluiting hebben wij een informatief blog artikel geschreven: Perilex aansluiting voor de fornuisgroep
Tip 2: een 1-fase inductiekookplaat als alternatief
Wil je geen aanpassingen in je 1-fase groepenkast doen, maar wel graag elektrisch koken? Er zijn speciale 1-fase inductiekookplaten te koop, die je eenvoudig op een standaard stopcontact aansluit. Het vermogen is dan wel beperkt tot 3600 Watt, maar dat is voor veel huishoudens toch voldoende om naar tevredenheid op te koken. Neem deze optie eventueel in overweging.
Adviespunten elektrische installatie nieuwe keuken:
Sluit een apparaat vanaf 2000 Watt aan op een aparte eindgroep
Een inductiekookplaat t/m 7400 Watt aansluiten op een 1-fase fornuisgroep 2P+2N
Een inductiekookplaat vanaf 7400 Watt aansluiten op een 3-fase kookgroep of een 3-fase aardlekautomaat
Sluit stopcontacten boven het aanrechtblad aan op een aparte eindgroep
Overweeg een 1-fase hoofdaansluiting te verzwaren naar een 3-fase hoofdaansluiting van 3x 25 Ampere
Vervang een oude stoppenkast voor een moderne groepenkast met aardlekschakelaars
Plaats een hittemelder in de keuken
Bij woningen met een kruipruimte gebruik YMvK-kabels voor de aanleg van extra groepen
Groepenkast aanpassen of helemaal vervangen?
Bij de aanschaf van een nieuwe keuken is het aan te raden om de kwaliteit van de bestaande meterkast te beoordelen. Is de bestaande groepenkast inmiddels sterk verouderd, en is deze nog niet voorzien van aardlekschakelaars? Is er nog wel ruimte genoeg voor het plaatsen van extra modules, zoals een fornuisgroep of extra losse groepen? Dan is het vervangen van de groepenkast altijd een verstandig plan. Als je in je nieuwe keuken meer apparatuur aansluit, dan is het installeren van een of meerdere extra groepen bijna altijd noodzakelijk.
Moet ik nieuwe of extra kabels trekken van meterkast naar de nieuwe keuken?
Als je groepenkast een extra uitbreiding nodig heeft, zoals het plaatsen van een fornuisgroep of extra eindgroepen, dan is er meestal ook extra bekabeling naar de nieuwe keuken nodig. Het realiseren van een goede en vooral veilige verbinding tussen de meterkast en de keuken is een belangrijk punt van aandacht. Over het algemeen gebruik je voor deze aansluiting (tussen de meterkast en het perilex stopcontact in de keuken) een standaard 19mm elektrabuis, met daarin 5 installatiedraden (VD-draad) van 2,5mm². Maak je gebruik van de kruipruimte om de verbinding ondergronds tot stand te brengen? Dan kun je hiervoor als alternatief voor een buis met installatiedraden ook een YMvK-kabel gebruiken.
Tip 3: de aanleg van extra groepen versnellen
Aparte eindgroepen kun je meestal achter de voorzetplint (tussen de stelpootjes van het keukenblok) plaatsen. Dit vereenvoudigt en versnelt de aanleg. Let er wel altijd op dat je de aansluitingen niet direct achter het apparaat plaatst. Dat maakt het aansluiten of repareren in de toekomst lastiger.
Tip 4: plaats stopcontacten boven het werkblad op een aparte groep
Als je dan toch voor een nieuwe keuken kiest en de bestaande elektrische installatie aanpast, dan is het een goed idee om ook een aantal extra stopcontacten boven het aanrechtblad aan te laten leggen. Zo sluit je makkelijk een waterkoker, koffiezetapparaat of zelfs frituurpan aan. Hiervoor is het meestal wel nodig om voor de stopcontacten boven het werkblad een aparte groep toe te passen.
Tip 5: plaats een hittemelder in plaats van een rookmelder
Ga je een nieuwe keuken plaatsen? Denk dan ook aan het plaatsen van een hittemelder. Een hittemelder gaat alleen af bij hoge temperaturen en niet bij rook, zoals bij een rookmelder. Dat voorkomt dat je een vals alarm hoort als er stoom vanuit je pan opstijgt of je aardappels kookt of een stukje vlees bakt.
